«آداب، سنن و روش رفتارى پيامبر گرامى اسلام» ترجمه كتاب سنن النبى علامه طباطبائى است كه توسط جناب آقاى حسين استاد ولى در عصر حاضر ترجمه گشته است و به آن ملحقاتى اضافه گرديده است.
اين كتاب در واقع آداب و سنن و رفتار و رسوم پيامبر گرامى صلّى اللَّه عليه و آله مجموعهاى از اعمال واجب و مستحب است كه قسمت اعظم فقه و اخلاق اسلام را تشكيل مىدهد.
استاد علامه طباطبائى سالها قبل، به انگيزه استفاده عملى خود و ديگران، بخش مهمى از اين آداب و سنن را در كتابى به نام سنن النبى صلّى اللَّه عليه و آله گرد آورد. اهميت اين كتاب در آن است كه به همت و دقت عالمى جامع، مجتهدى كامل و محدثى متتبع تأليف يافته كه مىتواند رساله عمليهاى باشد، براى همه كسانى كه مىخواهند به شيوه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله زندگى كنند و برنامه آن حضرت را حتىالمقدور دستورالعمل زندگى فردى و اجتماعى خويش قرار دهند.
عناوین اصلی کتاب شامل:
سخن مترجم ؛ مقدّمه مؤلّف ؛ 1 شمایل و کلّیّات اخلاق پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله ؛ 2 آداب معاشرت پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله ؛ 3 آداب و سنن آن حضرت در نظافت و آرایش و مانند آن ؛ 4 آداب و سنن آن حضرت در سفر و لواحق آن ؛ 5 آداب و سنن آن حضرت در لباس ؛ 6 آداب و سنن آن حضرت در مسکن ؛ 7 آداب و سنن آن حضرت در خوابیدن و بستر خواب ؛ 8 آداب و سنن آن حضرت در زناشویی و تربیت فرزند؛ 9 آداب و سنن آن حضرت در خوردنی ها و آشامیدنی ها و آداب سفره ؛ 10 آداب و سنن آن حضرت در بیت الخلاء؛ 11 آداب و سنن آن حضرت در امور اموات ؛ 12 آداب و سنن آن حضرت در معالجه و مداوا؛ 13 آداب و سنن آن حضرت در مسواک کردن ؛ 14 آداب و سنن آن حضرت در وضو؛ 15 آداب و سنن آن حضرت در غسل ؛ 16 آداب و سنن آن حضرت در نماز؛ 17 آداب و سنن آن حضرت در روزه ؛ 18 آداب و سنن آن حضرت در اعتکاف ؛ 19 آداب و سنن آن حضرت در صدقه دادن ؛ 20 آداب و سنن آن حضرت در قرائت قرآن ؛ 21 آداب و سنن آن حضرت در دعا و ذکر پاره ای از ادعیه و اذکار او؛ ملحقات حج ؛ نوادر ملحقات ؛ ملحقات شمایل پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله
اين كتاب با همه فخامت و اعتبارى كه دارد كمتر در دسترس علاقمندان قرار داشت، به همين جهت به پيشنهاد ناشر موفق و با سابقه اسلامى، مدير محترم انتشارات پيام آزادى، به ترجمه آن اقدام شد.
نكاتى كه در ترجمه حاضر لحاظ شده است، بدين قرار است:
1) به جهت استفاده عموم از اين كتاب، آوردن متن عربى روايات ضرورى نمىنمود، لذا به ترجمه آنها اكتفا گرديد.
2) مؤلف گرامى نام منابع خود را ذكر نموده تا هم اعتبار كتاب محفوظ بماند و هم راه براى مراجعه محققان هموار باشد؛ اما در اين ترجمه نام منابع حذف شد، زيرا اعتماد خوانندگان عزيز بر نوشتار مرحوم علامه است.
3) يك مورد در اصل كتاب، و حدود ده- دوازده مورد در ملحقات يا عينا تكرارى بود و يا مضمون آنها تكرار شده بود كه آنها حذف شد؛ ولى شمارهها در متن به جاى نهاده شد تا براى كسانى كه بخواهند به اصل عربى كتاب مراجعه كنند، اشكالى پديد نيايد.
4) تعداد 23 روايت (377- 399) از ملحقات آداب دعا حذف شد، زيرا اولا دعاهاى آن حضرت منحصر به دعاهاى مذكور نيست و اگر بنا بر تتبع باشد، بايد همه دعاها ذكر شود و گر نه همان اندازه كه نقل شده كافى است و نقل اين دعاها بر حجم كتاب مىافزود و كتاب را به صورت كتاب دعا در مىآورد. ثانيا خود گردآورنده محترم نيز ترجمه آنها را ضرورى نديده و در چاپ خود به آن اقدام ننموده است.
5) بيشتر بيانات مؤلف رحمه اللَّه به پاورقى برده شده و با امضاى مؤلف از ساير پاورقىها مشخص گرديدهاست.
6) در اين ترجمه، ترجمه قبل مورد توجه قرار گرفته و در بسيارى موارد از الفاظ و تعابير آنكه زيبا و رسا به نظر مىرسيد، استفاده گرديده است.
همچنين اشكالاتى كه در آن ترجمه رخ داده بود- و اندك هم نبود- بر طرف گرديد. مثلا در باب آداب معاشرت، روايت 61، عبارت آن اين است: و اذا جلس لم يحلّ حبوته حتّى يقوم جليسه، و چنين ترجمه شده: «وقتى رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله با كسى مىنشست تا او حضور داشت، حضرت لباس و زينت خود را از تن خارج نمىساخت.» در صورتى كه معناى صحيح آن چنين است: «وقتى رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله با كسى مىنشست تا او از مجلس بر نمىخاست آن حضرت هم بر نمىخاست و مجلس را ترك نمىكرد (چنان كه وقتى حضرتش با كسى دست مىداد تا طرف مقابل دست خود را نمىكشيد، آن حضرت دست خود را نمىكشيد).»
مولف كتاب اشاره مىكند كه: «ما در اين كتاب به ايراد مكروهات نپرداختيم، زيرا مذهب شيعه بر اين پايه نهاده است كه هيچ مكروه و مباحى از آن جهت كه مكروه و مباح است از آن حضرت سر نزده؛ [مگر آنكه آن عمل مكروه يا مباح به دليل خاصى از اين عنوان بيرون آمده باشد]، و عقل و نقل نيز گواه اين مطلباند.
و با خود شرط كرديم كه به جهت رعايت اختصار، سند روايات را حذف كنيم؛ ولى نام كتابهايى را كه از آنها نقل كردهايم و نام مؤلفان آنها را آورده و ميان رواياتى كه سند داشته و رواياتى كه سند آنها مذكور نبوده فرق نهاديم تا كسى كه جوياى اصل آنهاست، بتواند به آسانى به مدارك و منابع آنها مراجعه نمايد.
و نيز شمايل آن حضرت را با اينكه از موضوع كتاب خارج است- آورديم هم به جهت تبرك و تيمّن و هم بدان جهت كه ذكر بسيارى از اخلاق حضرتش در ضمن آنها نهفته است. همچنين وقايع جزئى را نياورديم و تنها به جوامع و كليات اخلاق آن حضرت بسنده كرديم…»
این کتاب در سال 1379 از سوی انتشارات پیام آزادی منتشر شدهاست.
دیدگاهتان را بنویسید